میز اول

تحلیل سیاسی

میز اول

تحلیل سیاسی

شاخصها و ویژگىهاى
انتخابات تراز
نظام جمهورى اسلامى

 

10 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)

 

 

 

 

براى نظام اسلامى، هر انتخابات، فرصت تقویت ارکان نظام مردم سالار دینى است و ازاین‌رو، همواره در جمهورى اسلامى، انتخابات باید به شایسته‌ترین صورت و سیرت برگزار گردد. انتخابات تراز داراى مؤلفه‌ها و شاخصه‌هایى است که توجه به آن از اهمیت زیادى برخوردار است و به همین جهت رهبر فرزانه انقلاب در طول سال‌هاى متمادى آن‌ها را شرح داده‌اند و بر تحقق آن شاخص‌ها تأکید ورزیده‌اند. مهم‌ترین شاخص‌هاى انتخابات تراز انقلاب اسلامى عبارت است از:

ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.

(1) مشارکت حداکثرى در انتخابات

مهم‌ترین ملاحظه در انتخابات، مسأله مشارکت حداکثرى و حضور گسترده ملت در پاى صندوق‌هاى رأى است. «آنچه که باید به‌عنوان راهبرد اساسى مورد نظر همه باشد، عبارت است از حضور حداکثرى مردم. باید شرکت مردم در انتخابات شرکتى باشد که دشمن را از دست‌اندازى به ایران اسلامى و ملت سرافراز ایران مأیوس کند. (24/08/1383) اصل حضور مردم در انتخابات، حتى از انتخاب اصلح هم مهم‌تر است؛ اگرچه انتخاب اصلح هم بسیار اهمیت دارد. (17/02/1384) کشور ما متکى به آراء مردم است.» (01/01/1384)

 

(2) آرامش در انتخابات

انتخابات همواره باید مظهر وحدت و انسجام ملى باشد و لازمه و نشانه آن، وجود آرامش در انتخابات است. تشنج، درگیرى و ناامن‌سازى فضاى انتخاباتى، فرصت انتخاباتى را به تهدیدى براى امنیت ملى کشور تبدیل خواهد کرد. ازاین‌رو «انتخابات باید در فضاى آرام و باصفا انجام گیرد و دور از تشنج و درگیرى و فضاى نفرت باشد.» (26/11/1378) آرامش‌زُدایى انتخاباتى، نقشه و سناریوى طراحى شده از سوى دشمنان خارجى، ایادى داخلى آن‌ها، و با غفلت و سوء تدبیر جناح‌هاى سیاسى و گاه طرفداران نامزدها به‌وجود مى‌آید.

 

(3) سلامت انتخابات

رأى مردم امانتى است که در اختیار مسؤولان امر قرار دارد و ایشان موظفند با تمام توان در حفظ و سلامت آن بکوشند. سلامت انتخابات و صیانت از آراء هم به مرحله پیش از انتخابات و همه حین انتخابات و هم پس از انتخابات توجه دارد. (نک: 18/07/1385) متأسفانه در سال 1388، فتنه‌گران طبق سناریوى کودتاى مخملین، با زیر سؤال بردن همین مؤلفه اصلى، فتنه و پروژه براندازى خود را کلید زدند.

 

(4) قانونگرایى در انتخابات

از ارکان دیگر، انتخابات تراز انقلاب اسلامى، قانونگرایى و پایبندى به ضوابط قانونى است: «من به مجریان انتخابات توصیه کردهام، الآن هم توصیه مىکنم باید بهشدت با قانون را رعایت کنند. حد و مرز، قانون است. همه باید الزامات قانونى را بپذیرند و تسلیم الزامات قانونى بشوند(19/11/1386)

 

(5) رقابتى بودن انتخابات

رقابتى بودن به این معنا است که باید با تکثر و تعدد نامزدهاى انتخاباتى، حق انتخابات و گزینش براى رأى دهندگان وجود داشته باشد. این مسأله خود، یکى از عوامل مؤثر در جدى شدن انتخابات و پرشور شدن آن خواهد بود و موجب افزایش اشتیاق شرکت‌کنندگان در انتخابات خواهد شد. «آن کسانى‌که نظام، اسلام، قانون اساسى و امام را قبول دارند، باید به میدان رقابت بیایند؛ منتهى رقابت سالم و نه رقابت لجوجانه و عنادآمیز.» (18/10/1382)

البته هدف رقابت است که مى‌تواند مثبت و منفى بودن رقابت را مشخص کند، «در اسلام براى قبضه کردن قدرت رقابتى وجود ندارد، رقابت صحیح، مشروع و مقبول، رقابت در خدمت‌رسانى به مردم است.» (01/01/1382) یکى از خطوط اصلى دشمنان انقلاب اسلامى، القاء صورى بودن انتخابات در ایران با هدف فشار به شوراى نگهبان و کاهش مشارکت سیاسى است. در حالى که همواره انتخابات در جمهورى اسلامى، با حضور گرایش‌هاى مختلف برگزار شده است.

 

(6) فراگیرى انتخابات

این شاخص به‌معناى فراهم آوردن بسترى براى حضور همه استعدادها و گرایش‌هایى است که به قانون اساسى و آرمان‌هاى ملت اعتقاد داشته و براى اداره کشور برنامه دارند. انتخابات شایسته و حقیقى، صرفا با تعدد نامزدها حاصل نخواهد شد، بلکه لازمه این تعدد، باید تکثر و تنوع افراد، سلیقه‌ها و گرایش‌ها باشد تا امکان انتخاب‌هاى مختلف را براى مردم فراهم آید.

دغدغه به کارگیرى همه نیروها در مدیریت کشور و فراهم آوردن حضور آن‌ها در رقابت‌هاى انتخاباتى و برگزارى انتخابات فراگیر با حضور همه گرایش‌هاى سیاسى داراى رسمیت قانونى، توصیه اکید رهبر معظم انقلاب است: «هرچه افراد از جهات و جناح‌هاى مختلف بیشتر در انتخابات شرکت کنند، این براى نظام بهتر است. ما باید کارى کنیم که این امکان و وسیله براى ورود اشخاص بیشتر فراهم بشود. نباید طورى باشد که یک جریان، ولو در یک شهر خاص، احساس بکند که در این انتخابات وارد نیست؛ باید طورى باشد که در همه جا همه احساس کنند که مى‌توانند فرد مورد نظر خودشان را واقعاً آزادانه انتخاب بکنند.» (04/12/1370) بر همین اساس بود که رهبر انقلاب در انتخابات ریاست جمهورى نهم، بعد از ردّ صلاحیت آقایان مصطفى معین و محسن مهرعلیزاده، به شوراى نگهبان دستور تجدید نظر در این مسأله را صادر فرمودند.

البته این تکثر و تنوع چارچوبى دارد که اعتقاد به اسلام، نظام اسلامى، قانون اساسى و حضرت امام (ره)، شروط لازم براى آن است. لذا جریان‌هاى سیاسى که مرزهاى خودى و غیرخودى را درنوردیده و براى ضربه زدن به نظام اسلامى ، جبهه واحدى را با ضد انقلاب (هر چند موقت) تشکیل داده‌اند و یا کسانى‌که براى پیشبرد اغراض خود از تحصن و خانه‌نشینى براى فشار بر نظام اسلامى بهره برده‌اند، باید در قبال رفتارهاى سیاسى نادرست خود به ملت و نظام اسلامى پاسخ‌گو باشد نه این‌که چهره طلبکارانه به خود بگیرند.

 

(7) اخلاقى بودن انتخابات

توجه به مسائلى از قبیل پرهیز از دروغ، تهمت و افترا، تخریب، بزرگ‌نمایى مشکلات، تعصب‌ورزى‌ها، اسراف، هزینه‌کردهاى غیرشرعى، دادن وعده‌هاى غیر واقعى، خرید رأى و... از دغدغه‌هایى است که توجه به آن مى‌تواند متضمن انتخابات تراز باشد. این اصول اخلاقى در سطوح مختلف رقابت انتخاباتى، همچون تبلیغات، مناظرات، گفتگوها و مصاحبه‌ها، یادداشت‌ها و تحلیل‌ها و هم‌چنین رقابت طرفداران و هواداران باید مورد توجه قرار گیرد.

 

(8) اصلحگزینى در انتخابات

 

از شاخص‌هاى انتخابات تراز انقلاب اسلامى آن است که فرآیند انتخابات به شکلى باشد که شایستگان و اصلحان بر مسند قدرت تکیه زنند. این مسأله رمز تعالى و ارتقاى نظام اسلامى است، «مردم باید به فکر شناخت اصلح باشند.» (11/02/1380) نکته مهم این‌که امر خطیر اصلح‌گزینى در نگاه رهبر معظم انقلاب باید به مردم واگذار شود و نه به مسؤولان و نخبگان. «هر کس صلاحیتش در مراکز قانونى تأیید شود، صالح است؛ اما باید در بین صالح‌ها گشت و صالح‌تر را پیدا و او را انتخاب کرد. این هنر شما مردم است.» (17/02/1384) نکته حائز اهمیت این‌که تمام این هشت مؤلفه، باید در کنار هم و با هم باشند والا انتخابات و به تبع آن نظام، با چالش مواجه خواهد شد.#

  • موافقین ۰ مخالفین ۰
  • شنبه, ۱۴ فروردين ۱۴۰۰، ۰۸:۴۸ ق.ظ
  • میز اول