جمعیت؛ موهبتى عظیم اما مغفول
جمعیت؛
موهبتى عظیم اما مغفول
(به مناسبت 30 اردیبهشت؛ روز ملى جمعیت)
کلیدواژه: جمعیت؛ قوى شدن؛ فرزندآورى؛ سیاست‌هاى کلى خانواده
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
کُـنتم قلیلا فکثرکم
قرآن کریم در مقام بیان و احصاء نعمت‌ها و مواهب الهى، یکى از این موهبت‌ها را فراوانى جمعیت برمى‌شمارد و تصریح مى‌فرماید: «وَ اذْکُرُوا إِذْ کُنتُمْ قَلِیلًا فَکَثَّرَکُمْ» (اعراف: 86) - به یاد آوردید زمانى که جمعیت اندکى بودید، ولى پروردگارتان شما را فزونى داد-. بیان آیه مشعر به این معنا است که کثرت نفرات، با برنامه‌ریزى مناسب یکى از عمده‌ترین عوامل قدرت، اقتدار، عظمت و پیشرفت یک جامعه است.
به بیان رهبر معظم انقلاب: «قوى شدن کشور جزو هدف‌هاى ما است. این هدف از قرآن گرفته شده است. قرآن می‌فرماید که «وَ اَعِدّوا لَهُم مَااستَطَعتُم مِن قُوَّة» -هرچه مى‌توانید قوّت را زیاد کنید-. این قوّت خیلى وسیع‌تر از دامنه‌ى قوّت نظامى است. ابعاد قوّت ابعاد وسیعى است؛ ابعاد اقتصادى دارد، قوّت اقتصادى، قوّت علمى، قوّت فرهنگى، قوّت سیاسى -که زمینه‌سازِ قوّت سیاسى، استقلالِ سیاسى است- و قوّت تبلیغى. با گذشت زمان، عرصه‌هاى دیگرى براى تقویت کشور و ملّت به‌وجود مى‌آید. امروز حفظِ جمعیّتِ جوانِ کشور یکى از ابزارهاى قوّت است.» (نک: 03/01/1399)
سیاست استکبارى جمعیت‌زُدایى از ایران اسلامى
به همین جهت که جمعیت فراوان، از مؤلفه‌هاى مهم قدرت است، ایشان هشدار دادند: «سیاستى وجود دارد که این نعمت وجود جوانان انبوه و فراوان را از ملّت ایران سلب کند.» (12/08/1398) قرآن مى‌فرماید هنگامى که فرعون در سرزمین مصر سر برافراشت و سرکشى و برترى‌جوئى در زمین کرد، براى استحکام حاکمیت خویش، جامعه‌اى ایجاد کرد که مى‌توان آن‌را سمبل و شاخص حکومت‌هاى طاغوتى دانست. «إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِى الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِیعًا یسْتَضْعِفُ طَائِفَةً مِنْهُمْ یذَبِّحُ أَبْنَاءَهُمْ وَیسْتَحْى نِسَآءَهُمْ إِنَّهُ کَانَ مِنَ الْمُفْسِدِینَ.» (قصص: 4)
او سه اقدام اساسى انجام داد: اول، مردم را فرقه فرقه نمود و نظامى طبقاتى ایجاد کرد. (جَعَلَ أَهْلَهَا شِیعًا یسْتَضْعِفُ) تفرقه‌اندازى، بارزترین اهرم سلطه مستکبران بر مردم است. تا وقتى مردم اتّحاد و همبستگى داشته باشند، طاغوت‌ها قدرتى ندارند و نمى‌توانند کارى از پیش ببرند. تفرقه، مقدّمه‌ى ذلّت‌پذیرى است. ابتدا مردم گروه‌گروه و متفرّق می‌شوند سپس به استضعاف کشیده مى‌شوند. این‌که قرآن مسأله تفرقه‌افکنى را قبل از قتل و کشتار ذکر فرموده است. شاید به‌خاطر آن که تفرقه زمینه‌ى کشتن و یا مهم‌تر از کشتن است.
دوم، سیاست تحدید نسل و کاهش شدید جمعیت را در پیش گرفت. جوانان گروه مستضعفین را مى‌کُشت (یذَبِّحُ أَبْنائَهُمْ) و نمى‌گذاشت نسل جوان و نیروهاى فعّال جامعه رو بیایند، احساس مى‌کرد که در میان آن‌ها حرکت و هیجان است و مى‌دانست آن کسى‌که بتواند این حرکت و هیجان را به آخر برساند، نسل جوان است.
سوم، دختران و زنان گروه مستضعفین را زنده نگه مى‌داشت (یسْتَحْیى نِسائَهُمْ) یا براى این‌که آن‌ها را فاسد کند، یا نسلشان را به فحشاء بکشاند یا سلامت نسلشان را از بین ببرد و بنى اسرائیل در جامعه فرعونى هضم بشوند و از بین بروند.
فلسفه ابلاغ سیاست‌هاى کلى جمعیت
لازمه پیشرفت، توسعه، استقلال و امنیت کشور داشتن جمعیت جوان و پویا است، و به‌همین‌دلیل سیاست‌هاى کلى جمعیت پس از طرح نگرانى‌هایى که در زمینه رشد جمعیت کشور در سال‌هاى آخر دهه هشتاد شمسى و به‌ویژه پس از اجراى سرشمارى 90 و کاهش میزان بارورى کل کشور به کمتر از سطح جانشینى ایجاد شده بود، در 30 اردیبهشت‌ماه 1393 توسط مقام معظم رهبرى (مدظله‌العالى) ابلاغ گردید و و تأکید کردند برنامه‌ریزى‌هاى جامع براى رشد اقتصادى، اجتماعى و فرهنگى کشور متناسب با سیاست‌هاى جمعیتى انجام گیرد.
رهبر معظم انقلاب فقط از سال 1390 تاکنون بیش از چهل مرتبه نسبت به «مسأله جمعیت و فرزندآورى» تأکید داشته‌اند. تنظیم و ابلاغ این سیاست‌ها در سال‌هایى که کشور در گذار از موهبت جمعیتى (پنجره جمعیتى) و با صورت‌بندى اقتصاد مقاومتى در تلاش براى تحقق اهداف بلند خود در زمینه تحقق پیشرفت و عدالت است، حاکى از جامع‌نگرى مقام معظم رهبرى و ضرورت توجه به استمرار جوانى، پویایى و بالندگى جمعیت با اقناع نخبگان است که در مقاطع مختلف مورد تأکید ایشان قرار گرفته است. اصلى‌ترین دلائل ابلاغ این سیاست‌ها عبارت است از:
1) اهمیت مقوله جمعیت در اقتدار ملى.
2) نقش ایجابى جمعیت در پیشرفت کشور.
3) پویندگى، بالندگى و جوانى جمعیت کنونى به‌عنوان یک فرصت و امتیاز.
4) ضرورت جبران کاهش نرخ رشد جمعیت و نرخ بارورى در سال‌هاى اخیر.
محورهاى اصلى و چکیده سیاست‌هاى کلى جمعیت
1) افزایش نرخ بارورى.
2) جوان‌سازى جمعیت.
3) رفع موانع ازدواج و تسهیل آن.
4) ایجاد تسهیلات فرزندآورى و توجه ویژه به مادران.
5) فرهنگ‌سازى در امر فرزندپرورى.
6) ترویج سبک زندگى اسلامى ایرانى در موضوع تکریم سالمندان.
7) توانمندسازى جمعیت در سنّ کار.
8) باز توزیع فضایى و جغرافیایى جمعیت و ایجاد مراکز جدید جمعیتى.
9) حفظ و جذب جمعیّت در روستاها و مناطق مرزى و کم تراکم، جزایر و سواحل.
10) با این‌که معظم‌له به‌طور مجزا «سیاست‌هاى کلى خانواده» را در تاریخ 13/06/1395 ابلاغ نموده بودند، اما در این بسته نیز بر موضوع تحکیم خانواده تأکید مى‌نمایند.
فلسفه تعیین روز ملى جمعیت
هرچند یازدهم ژوئیه از سوى سازمان ملل متحد به‌عنوان «روز جهانى جمعیت» نام‌گذارى شده است اما در ایران با توجه به نرخ بارورى پائین و این‌که با این شرایط جمعیت آینده کشور جمعیتى پیر خواهد بود و هم‌چنین موضوع ازدیاد جمعیت پیش و بیش از همه طرح‌ها، باید به یک باور عمومى و حتى گفتمان تبدیل شود، به پیشنهاد سازمان ثبت احوال کشور و تصویب شوراى عالى انقلاب فرهنگى، سى‌ام اردیبهشت-مصادف با روز ابلاغ سیاست‌هاى کلى جمعیت از سوى مقام معظم رهبرى - به‌عنوان «روز ملى جمعیت» در تقویم رسمى کشور به ثبت رسیده است.
از دیگر ابعاد انتخاب روز ملى خانواده مى‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- بازاندیشى به مباحث جمعیتى در کشور.
- رصد مستمر اجراى سیاست‌ها و تعیین مقطع ارزیابى برنامه‌هاى اجرایى مربوط به حوزه جمعیت در یک مناسبت سالانه ویژه.
- به‌روزرسانى برنامه‌هاى اجرایى مربوط به حوزه جمعیت در سطح ملى و مناطق مختلف کشور.
- انعکاس تحولات جمعیتى در رسانه‌ها و افکار عمومى.
- برگزارى همایش‌ها و نشست‌هاى تخصصى نخبگانى و عمومى به‌منظور فرهنگ‌سازى، آموزش،انگیزه‌بخشى و ترغیب و تشویق جمعیت‌افزایى در سطح ملى و مناطق مختلف کشور.
