چرایی سفر
نخست وزیر کره به تهران
5 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)
اشاره: سفر نخست وزیر کره جنوبی به تهران، در شرایطی که چندماهی است این کشور تحت فشار آمریکا با تحریم‌های ظالمانه همراهی کرده است، چه دلایلی می‌تواند داشته باشد. این مقاله به تبیین چرایی این سفر مهم می‌پردازد.
کلیدواژه: نخست‌وزیر کره جنوبی؛ برجام؛ تحریم؛ بازار ایران؛ مذاکرات وین
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
تا انتخابات 1400
تولید گفتمان جذاب و فراگیر؛
لازمه تحقق دولت جوان حزب‌اللهى
5 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)
اشاره: یکى از مهمترین الزامات موفقیت جریان انقلابى در مسیر تحقق دولت اسلامى آن است که این جریان باید بتواند مردم را با خود همراه ساخته و آراى آنان را در سبد رأى خود باید ببیند و لازمه این مهم، داشتن هنر جذب و اعتمادسازى است. واقعیت آن است که اکثریت مردم خواهان حل مشکلات معیشتى کشور و برخوردارى از زندگى راحت و آرام هستند. زیستى که آینده آن قابل پیش‌بینى بوده و مبتنى بر عدالت و شایستگى‌ها تنظیم شده باشد.
رهبر معظم انقلاب در جمع اعضاى گروه‌هاى جهادى و جوانان مؤمن انقلابى تأکید دارند: «آن وقتى کار، شکل عمومى و مردمى پیدا خواهد کرد که این فکر شما، این جهت‌گیرى شما تبدیل به یک گفتمان عمومى بشود. شما در این مجموعه‌ى دوازده هزار گروه جهادى، ده درصد جوان‌هاى کشور، یا مثلاً پانزده درصد جوان‌هاى کشور هستید؛ آن 90 درصد یا 85 درصد دیگر چرا باید از این حرکت جهادى مبارک، از این کار محروم بمانند؟ سعى کنید ترویج کنید و این ترویج در صورتى آسان خواهد شد که به گفتمان تبدیل بشود. ما در طول گذشته‌ى خودمان، در مسائل گوناگونى این‌را داشته‌ایم که مثال‌هایش در ذهنم... شما مى‌توانید با ترویج این گفتمان عدّه‌ى خودتان را افزایش بدهید؛ همچنان که کیفیت خودتان را زیاد مى‌کنید، کمیت خودتان را هم مى‌توانید افزایش بدهید که یکى از وسایلش کار تبلیغاتى است؛ تبلیغات درست، تبلیغات هنرى.» (10/05/1398)
ایشان معتقدند: «وقتى گفتمان‌سازى شد، آن‌وقت همه به این فکر خواهند افتاد و در همه یک انگیزه‌اى به‌وجود مى‌آید؛ کأنّه یک جاده وسیع و یک بزرگراهى به‌وجود مى‌آید که همه میل مى‌کنند از این بزرگراه حرکت کنند.» (03/06/1395)
کلیدواژه: گفتمان انقلابی ؛ گفتمان جذاب؛ دولت جوان حزب‌اللهى؛ زبان هنر
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
دوقطبی‌سازی؛
اهداف و پیامدهای آن (1) و (2)
30 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)
اشاره: ذات انتخابات مبتنی بر رقابت سیاسی شکل می‌گیرد. انتخابات نوعی بازاریابی سیاسی و میدان ارائه آراء و نظرات مختلف به افکار عمومی است. در این بازار سیاسی، آن کالایی که برای مشتریان جذاب‌تر باشد، با اقبال عمومی بیشتری مواجه خواهد شد. به همین جهت جریان‌هایی که وارد رقابت‌های انتخاباتی(بازاریابی سیاسی) می‌شوند، برای پیروزی در انتخابات، شگردهای مختلف تبلیغاتی و عملیات روانی بهره می‌گیرند که یکی از این شگردهای پرکاربرد در انتخابات، "دوقطبی‌سازی" است.
در توضیح معنای دوقطبی‌سازی باید خاطرنشان کرد که رقابت‌های انتخاباتی در یک نگاه کلی از دو الگوی اثباتی و نفی‌ای پیروی میکند. در الگوی اثباتی، نامزد انتخاباتی تلاش دارد با ارائه برنامه‌های خود برای اداره کشور و آرای مردم را به سوی خود جلب کند، اما در الگوی نفی‌ای به جای ارائه برنامه، تلاش میکند تا با نقد و نفی و تخریب رقیب، از ریخته شدن آراء در سبد رأی رقیب جلوگیری کند. الگوی نفی‌ای معمولاً توسط جریان‌های سیاسی‌ای مورد استفاده گسترده قرار می‌گیرد که برنامه مشخصی برای اداره کشور ندارند یا امید ندارند که برنامه آنها با استقبال عمومی مواجه شود. این جریان‌ها در بازاریابی سیاسی(رقابت‌های انتخاباتی) موفقیت خود را در گرو اولویت دادن به الگوی نفی‌ای می‌بینند و بخش عمده تبلیغات خود را بر این اساس این عملیات روانی شکل میدهند. یکی از مهمترین شگردها و تاکتیک‌ها پُرکاربرد در الگوی نفی‌ای، «دوقطبی‌سازی» است. در دوقطبی‌سازی، موفقیت یک جریان یا نامزد انتخاباتی عمدتا در گرو رقیب هراسی قرار می‌گیرد.
کلیدواژه: دوقطبی‌سازی؛ گفتمان انقلاب؛ مواجهه با چالش‌ها؛ دوگانه‌ی سازش و مقاومت؛ اسلام حداقلی؛ اسلام حداکثری؛ قدرت آمریکا
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
نظام‌هاى پشتیبان تولید ملى
در نظریه‌ى اقتصاد مقاومتى (بخش 1)
20 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)
اشاره: تولید ملى و پشتیبانى و مانع‌زدایى از آن، هدفى مهم و راهبردى است که نمى‌توان به آن نگاه تک بُعدى و تک‌ساحتى داشت. این مقوله مهم که راه علاج مشکلات مزمن اقتصاد ایران در آن است بیش از هرچیز نیاز به منظومه‌اى از نظام‌هاى پشتیبان دارد که به هم پیوسته و به هم تنیده هستند و با تحقق آنها، اقتصاد ایران و رکن اصلى آن «تولید»؛ رونق مى‌گیرد و جهش مى‌یابد.
آشنایى با اندیشه‌هاى بلند رهبرحکیم انقلاب اسلامى در این مسیر، گام اصلى به شمار مى‌آید. فاضل ارجمند و پژوهشگر سختکوش، جناب آقاى سعید اشیرى که دانش آموخته اقتصاد هستند و زمانى طولانى است در اطراف بیانات و اندیشه‌هاى رهبر انقلاب اسلامى تحقیق و مطالعه داشته‌اند، طى سلسله مقالاتى به آشنایى با این نظام‌هاى پشتیبان مى‌پردازند. مطالعه این سلسله مقالات را به شما عزیزان، خصوصا بزرگوارانى که در این عرصه علایق و مطالعاتى دارند، توصیه مى‌کنیم. با این توضیح که در شماره اسفند سال 98 بخشى ازاین مقاله در تبیین درج شد. اکنون سلسله مقالات نظام‌هاى پشتیبان تولید ملى، تقدیم مى‌شود. از جناب آقاى اشیرى به‌خاطر همراهى‌هاى همیشگى‌شان سپاسگزاریم.
کلیدواژه: تولید؛ اقتصاد مقاومتى؛ اقتصاد سیاسی بیانات رهبری؛ دانش اقتصاد؛ ثروت و عدالت
درآمد
مضمون «تولید ملّى» در شعارهاى سالانه و در سپهر اقتصاد مقاومتى، راهبرد و فراسیاستى است که در پهنه‌ى مفهومى خود، از سویى با شعارهاى سال‌هاى گذشته‌ى نظام اسلامى نظیر جهاد اقتصادى، حمایت از کالاى ایرانى، اصلاح الگوى مصرف، همّت مضاعف و کار مضاعف، نوآورى و شکوفایى، نهضت خدمت‌رسانى به مردم، رفتار علوى، صرفه‌جویى، پرهیز از اسراف، انضباط اقتصادى و مالى، وجدان کارى و انضباط اجتماعى و... مرتبط است و از سوى دیگر، این‌راهبرد (و فراسیاست) متناظر با روح کلّى و سیاست‌هاى کلان و شاخص‌هاى اسناد بالادستى ابلاغى از سوى رهبر معظّم انقلاب و نظام اسلامى متناظر است؛ به دیگرِ سخن: «این شعارهاى سال، حلقه‌هایى بود براى ایجاد یک منظومه‌ى کامل در زمینه‌ى مسائل اقتصاد.» (3/5/1391)
در سه دهه‌ى گذشته، در پى اعلام راهبردها و شعارهاى سالانه، سعى بر این بوده است که حرکت نظام اسلامى بر مدار اصلى و متناظر با مأموریت‌ها و اهداف نظام انقلابى تسریع یابد. در این مهم، به‌ویژه تجربه‌ى دهه‌ى پیشرفت و عدالت (2/6/1387) (1388 - 97)، گذشته‌اى است که چراغ راه آینده‌ى ماست.
در اندیشه‌ى رهبر انقلاب و در نظریه‌ى اقتصاد مقاومتى رشد و رونق «تولید ملّى» به‌عنوان رکنِ اساسى اقتصاد مقاومتى همواره مطرح بوده است و در سخنان رهبر گرامى انقلاب، تولید ملّى با انگاره‌هایى از قبیل «تولید به‌مثابه‌ى جهاد»، «تولید به‌مثابه‌ى حسنه» و «تولید به‌مثابه‌ى نیاز اساسى و عامل حفظ و امتداد نظام اسلامى» مورد تأکید بوده است.
اهمّیت تولید ملّى و دوگانه‌ى ثروت - عدالت
در بیان رهبر انقلاب: «اینکه ما اهمّیت مى‌دهیم به مسائل اقتصاد، چون در نظام اسلامى، اقتصاد نقش بسیار مهمّى دارد. اینکه بعضى تصوّر کنند که در نظام اسلامى به مقوله‌ى تولید ثروت و گسترش رفاه عمومى و تولید بنگاه‌هاى مهمّ ثروت‌ساز بى‌اعتنائى شده، خطاى بزرگى است؛ چنین چیزى نیست. یکى از ارکان مهمّ نظام اسلامى ثروتمند کردن جامعه و کشور است؛ ثروت ملّى. البتّه نوع نگاه نظام اسلامى به ثروت با نوع نگاه حکومت‌هاى مادّى و سیستم‌هاى مادّى - چه با آنچه در دنیا، سرمایه‌دارى و تحت عنوان لیبرالیستى شناخته مى‌شود؛ چه با آنچه تحت عنوان مارکسیستى و نظام سوسیالیستى و مانند این‌ها شناخته مى‌شود - تفاوت دارد. در نظام اسلامى، تولید ثروت ملّى یک ارزش است، توزیع ثروت ملّى به نحو عادلانه هم یک ارزش است. آن مساواتى که در نظام سوسیالیستى ادّعاى آن میشد و البتّه هرگز تحقّق پیدا نکرد، آن مساوات را اسلام قبول ندارد. در اسلام، مساوات به آن معناى سوسیالیستى‌اصلاً معنى ندارد، امّا برخوردارى عمومى چرا؛ عموم باید برخوردار باشند. آن‌هایى هم که شعار مساوات مى‌دادند، عملاً، با اطّلاع روشن و کاملى که ما داریم از حکومت‌هاى کمونیستى -چه حکومت‌هاى اصلى و مادر کمونیستى مثل شوروى و بقیه، و چه حکومت‌هاى تبعه‌ى کمونیستى، حکومت‌هاى آمریکاى لاتین و حکومت‌هاى آفریقایى و بعضى از حکومت‌هاى آسیایى - [در آنها] مطلقاً آن مساوات وجود نداشت و اصلاً قابل تحقّق هم نبود. اسلام این‌ها را قائل نیست؛ اسلام معتقد است به تولید ثروت ملّى و بالا رفتن سطح رفاه عمومى جامعه.» (28/8/1398)
سطوح تحلیل
با فرض تقسیمِ سطوح تحلیلى دانش اقتصاد در سه سطح «خرد»، «کلان» و «پیشرفت» و لحاظ کردن این نکته که هر کدام از این سطوح، داراى خاستگاه تاریخى مشخّصى هستند و ابزارهاى تحلیلى خاصّ خود را دارند، مسأله‌ى اساسى و بنیادین در حوزه‌ى تحلیل «اقتصاد پیشرفت» شناخت مدارها و دورهاى باطل و ارائه‌ى سازوکارهایى است براى خروج از این دورهاى باطل.
یکى از مهمترین وجوه امتیاز تحلیل‌هاى معطوف به سطح پیشرفت در فرآیند نظام‌سازى انقلاب اسلامى، توجّه به «شکستن دورهاى باطلى» است که بنا به علل و موانع تاریخى، ساختارى، نهادى، فرهنگى و سیاسى و اقتصادى (یا ترکیبى از این موارد) مانع از حرکتِ مطلوب نظام اسلامى در مسیر پیشرفت مى‌شوند؛ بر اساس همین بنیاد مفهومى و تجربه‌ى انقلابى است که رهبر انقلاب، مکرّراً تأکید مى‌کنند: «تحریم مى‌تواند فرصت باشد.» (01/01/1398)
در مسیر پیشرفت نظام اسلامى باید توجّه داشت که پاسخ به دو گروه از مسائل بنیادى، الزامى خواهد بود: گروه نخست عبارت است از اینکه براى تحقّق اهداف پیشرفت و عدالت در جامعه «چه کارهایى» را باید انجام داد و گروه دوم آن است که آن کارها را «چگونه» باید انجام داد. از این‌رو، در مسیر پیشرفت کشور، علاوه بر شناخت دورهاى ضدّ پیشرفت، باید مسأله‌ى توالى‌ها و امتداد و تکرار مشکلات را نیز مورد توجّه قرار داد؛ و این همه از رهگذر یک «نگرش نظام‌مند» حاصل خواهد شد.
همان‌طور که اشاره شد، گرچه از نظر عملکرد و کارکرد، میان سطوح مختلف نظام اقتصادى کشور، تعامل وسیعى وجود دارد، امّا از نظر «رُتبى» مسائل سطح پیشرفت نسبت به مسائل سطح کلان و مسائل سطح کلان هم نسبت به مسائل سطح خرد، «تقدّم رتبه‌اى» دارند؛ بنابراین تا زمانى که مسائل سطح پیشرفت کشور را در حدّ نصابى معقول، حل‌وفصل نکرده باشیم، نمى‌توانیم از ابزارها و سیاستگذارى‌ها و برنامه‌ریزى‌ها در سطح اقتصاد کلان، کارکردها و تحقّق اهداف معهود و مطلوب را انتظار داشته باشیم. همین‌طور اگر مسائل را در سطح اقتصاد کلان، حلّ و فصل نکرده باشیم، رفتارهاى عاملان اقتصادى در سطح خُرد با سوءکارکرد و ناهنجارى روبه‌رو خواهند بود. (نک‌د: درخشان، مسعود، و دیگران، مسائل اقتصاد ایران و راهکارهاى آن، انتشارات مرکز پژوهش‌هاى مجلس به شوراى اسلامى، 1383.)
عارضه‌ى دیرینه و اصلى در اقتصاد سیاسى ایران
اقتصاد سیاسى ایران در سه دهه‌ى گذشته و در کنار همه‌ى درخشش‌ها و موفّقیت‌هاى چشمگیر در عرصه‌ى ملّى و بین‌المللى، گرفتار یکى از مخرّب‌ترین و خطرناک‌ترین دورهاى باطلِ تشدیدکنندگى توسعه‌نیافتگى و ضدّپیشرفت خود شده است؛ این دور باطل، به «رکود تورّمى» نامبردار است که در یک طرف «تورّم همراه با رکود» و در طرف دیگر آن «نوسانات مستمرّ درآمدهاى نفتى و ارزى» قرار گرفته‌اند؛ این دور باطلِ «تورّم رکودى» در شرایطى بوده است که استکبار جهانى و استعمار فرانو، پنجه‌درپنجه‌ى مرکز مقاومت و بیدارى اسلامى جهان انداخته و مدام با انواع تهدیدهاى فرهنگى، سیاسى، اقتصادى و امنیتى در سطوح ملّى، منطقه‌اى و بین‌المللى، نظام اسلامى را به چالش کشانده است.
تورّم رکودى - به‌طور غیرمتعارفى - تابع نحوه‌ى تعامل نظام سیاستگذارى اقتصاد کشور با نوسانات درآمدهاى ریالى و ارزى است؛ توضیح آن‌که در دوران شکوفایى قیمت نفت، دولت‌ها معمولاً رویه‌ى انبساط مالى را در دستور کار قرار میدهند و این اضافه‌درآمدِ تزریق‌شده، همچون یک شوک بزرگ، تقاضاى ملّى را تحت تأثیر قرار مى‌دهد و با اتّخاذ رویکرد انبساط مالى، از آن‌جا که درکوتاه‌مدّت تغییرِ متناسب در قسمت عرضه‌ى اقتصاد امکان‌پذیر نیست، کشور در شرایط تورّمى قرار مى‌گیرد و هنگامى که دولت با تلاش‌هاى از سر استیصال و عمدتاً رَویه‌هاى کوته‌نگرانه، تلاش مى‌کند بار فشارهاى تورّمى را کاهش دهد، ناگزیر به سمت سیاست آزادسازى واردات - گاه به‌طور افراطى - سوق پیدا میکند؛ که به‌دنبال آن هم خصلت اشتغال‌زدایى واردات، منشأ تحمیل و اضافه‌شدن رکود به شرایط تورّمى اقتصاد ملّى میشود.
نکته‌ى دیگر این است که در دوران کاهش درآمدهاى ریالى و ارزى، باز با سازوکار دیگرى این رکود تورّمى گریبان اقتصاد ملّى را مى‌گیرد و یک دور باطل مهمّ توسعه‌نیافتگى پدید مى‌آید؛ این عارضه این‌گونه قابل بررسى است که دولت در دوران رونق درآمد نفتى از طریق اتّخاذ رفتارها و رویه‌هاى افراطی انبساط مالی، یک‌سری تعهّدات مالی عمدتاً شتاب‌زده را برعهده مى‌گیرد، امّا در دورهاى که با اُفت درآمدهاى نفتى روبه‌رو مى‌شود، دیگر با همان سهولت و سادگى‌اى که تعهّدات را بر عهده گرفته بود، نمى‌تواند از مسؤولیت آنها شانه خالى کند و نتیجه این مى‌شود که ساختار هزینه‌هاى دولت نسبتاً غیرمنعطف یا متصلّب مى‌شود؛ بنابراین در دوران افول درآمدهاى نفتى که دولت با هزینه‌هاى با انعطاف اندک روبه‌روست، طبیعتاً راه‌حلّى که برمیگزیند عمدتاً راه‌حل‌هاى شتاب‌زده و غیربلندمدّت است. بدیهى است در دوران افول درآمدهاى نفتى، دولت اگر بخواهد درآمدهاى مالیاتى‌اش را افزایش دهد باید با رونق‌بخشى به بخش تولید ملّى، ارتقاء بهره‌ورى و رشد کارآمدى دستگاه‌هاى اجرایى، اهتمام در مبارزه با فساد و... جبران مافات کند امّا از بدِ حادثه، این‌ها هیچ‌کدام در کوتاه‌مدّت امکان‌پذیر نیستند؛ پس باز دولت ناگزیر است راه‌حلّى را برگزیند که بخواهد اضطرارهاى مالى دولت را جواب بدهد؛ در اینجاست که راه‌حل‌هاى تورّم‌زایى را مانند افزایش قیمت بنزین، افزایش قیمت ارز، خلق پول و استقراض از بانک مرکزى و دست‌درازى به منابع درآمدى وزارت نفت و صندوق توسعه‌ى ملّى و... را برمیگزیند که نهایتاً نتیجه‌اى جز ادامه‌ى دورِ باطلِ تورّم رکودى نخواهد داشت.
راه نجات اقتصاد ایران در فورى‌ترین سطح، تمهید شرایطى است براى اینکه از این خطر فزاینده‌ى دور باطل رکود تورّمى، خارج شود و به سمت «رونق تولید ملّى» شتاب کند؛ و مهمترین عنصر براى امکان‌پذیر کردن این مسأله، اجتناب از سیاست‌هاى ثبات‌زدا و شوک‌درمانى قیمتى در سطح کلان اقتصادى و هم‌زمان با آن حلّ‌وفصل موانع رونق تولید و مشکلات مولّدان اقتصادى است.
متأسّفانه در اقتصادهاى رانتى و نفتى، بیشترین جاذبه‌ها براى دولت‌هاى کوته‌نگر، دست‌کارى قیمت‌هاى کلیدى (نظیر قیمت ارز، انرژى و خدمات دولتى و...) است و این، آن روندى است که نتیجه‌اش در قالب تداوم رکود تورّمى ظاهر میشود. تداوم این وضع، همان است که در اصطلاح دانش اقتصاد، مجموع نرخ تورّم و بیکارى یا همان شاخص فلاکت تداومى به نفع جریان‌هاى رانت‌خوار و ضدّ توسعه و بر ضدّ طبقه‌ى مستضعف و متوسّط جامعه خواهد داشت.
درنگى بر سازوکار نظام‌هاى حامى رونق تولید ملّى
بر اساس مطالعه‌ى تفصیلى بر روى مجموعه بیانات و مکتوبات رهبر انقلاب که به‌نوعى با مسائل اقتصادى و معیشتى کشور از یکسو و از سوى دیگر با مسأله‌ى نظام‌سازى مرتبط بوده است، (نک: اشیرى، اقتصاد مقاومتى، مؤسّسه‌ى انقلاب اسلامى، 1396) نظام‌هاى متنوّعى را مى‌توان برشمرد که اگر کارکرد این نظام‌ها دچار اختلال باشد، «رونق تولید ملّى» دچار رکود خواهد شد؛ امّا از میان آن نظام‌ها، هشت نظام، بیش از دیگرِ نظام‌ها در توفیق و شکوفایى و رونق تولید ملّى مؤثّرند:
یک) «نظام سیاستگذارى (تصمیم‌سازى، تصمیم‌گیرى، تعیین اولویت‌ها و تخصیص منابع)»؛
دو) «نظام تحقّق عدالت»؛
سه) «نظام تولید امنیت و انباشت سرمایه»؛
چهار) «نظام پیشرفت علم و تولید اندیشه»؛
پنج) «نظام تحقّق استقلال ملّى»؛
شش) «نظام مبارزه با فساد»؛
هفت) «نظام تدبیر در سیاست بین‌الملل»؛
هشت) «نظام مهندسى فرهنگى».
این هشت نظام اساسى در سپهر و فضاى پیشرفت ملّى، هشت نظامى هستند که با رویکرد منظومه‌اى مى‌توان گفت که اختلال در هر کدام از آنها، سطوح اقتصاد کلان و اقتصاد خُرد جامعه را بشدّت تحت تأثیر عوارض و ناهنجارى‌هاى خود قرار خواهند داد.
منطقاً هر کدام از این نظام‌ها، بنا به مراتب وجودى خود و شدّت تأثیرپذیرى از مجموعه‌ى اهداف اصلى نظام اسلامى ، با دیگر نظام‌ها در تعامل و ترابط هستند و همدیگر را در یک فرآیند کلّى و شبکه‌اى تحت تأثیر قرار مى‌دهند.
براى تحلیل سازوکار این مجموعه از نظام‌هاى درهم‌تنیده، مى‌توان از اینجا آغاز کرد: در شرایطى که نهادهاى سیاستگذار اقتصادى، گاه بواسطه‌ى ذهنیت و عقلانیت غربزده و ناآشنا به منظومه‌ى فکرى نظام اسلامى، اقتضائات نظام انقلابى و دینى و ارزشى را مورد توجّه قرار ندهند و آرمان‌ها و باورها و ارزش‌هاى انقلاب اسلامى را «شعار» بدانند و تحقّق آنها را خارج از حیطه‌ى علم و دانش (غربى) تلقّى کنند (اختلال در عملکرد نظام تولید اندیشه)، یقیناً در اولویت‌گذارى‌ها و تعیین سمت‌گیرى‌هاى اصلى، اهداف و مأموریت‌هاى نظام اسلامى را رعایت نخواهند کرد و با ادبیات بومى، همان نسخه‌هاى نهادها و نظام‌هاى استعمارِ فرانو را به فرآیندهاى تدبیر کشور رسوخ خواهند داد» (نفوذ در سطح سیاستگذارى کشور) و متناسب با احکام و برنامه‌هاى آن، منابع اعتبارى و سرمایه‌اى کشور را نیز به گونه‌اى تخصیص خواهند داد که این قبیل تخصیص‌ها، همواره توأم با اختلال و ناکارآمدى همراه است (اختلال در نظام تصمیم‌سازى، تصمیم‌گیرى، تعیین اولویت‌ها و تخصیص منابع)؛ در نتیجه، حرکت پیشرفت اقتصادى کشور با عارضه‌ى ناهماهنگى فراوان و اعوجاجهاى متعدّد روبه‌رو خواهد شد؛ و الگوى آرمانى و انقلابى با نسخه‌هاى بدلى مشتبه خواهد شد و حرکت نظام اسلامى به‌خوبى بر ریل اصلى خود ادامه‌ى مسیر نخواهد داد و الگویى از نظام انقلابى که قرار بود بتدریج، متناسب با آرمان‌ها و ارزش‌ها و اهداف انقلاب اسلامى، محقّق شود و الهام‌بخش دیگران باشد، آنچنان تابناک نخواهد بود.
در این شرایط، منطقاً حرکت انقلاب بر مسیر صحیح و درست خود، به‌خوبى به پیش نخواهد رفت و حقّ هر ذیحقّى، متناسب با شأن او، مراعات نخواهد شد و در نتیجه (در عرصه‌ى ملّى) سیاست‌ها و برنامه‌هاى معطوف به «عدالت» به درستى اجرا نخواهند شد. از آن‌جا که تداوم رکود تورّمى، همواره «مالیاتى بوده است که اغنیا از فقرا مى‌ستانده‌اند»، شکاف و اختلاف طبقاتى فزون‌تر خواهد شد (اختلال در عملکرد نظام تحقّق عدالت).
از سوى دیگر به علّت نوسانات ناشى از سیاستگذارى‌ها و اختلال در محیط کسب و کار و تضعیف بخش واقعى اقتصاد و مصرف‌کنندگان جامعه (تضعیف طبقه‌ى متوسّط جامعه)، فعّالان اقتصادى، بیش از پیش، احساس ناامنى و نااطمینانى خواهند کرد و وضعیت را باثبات نخواهند نگریست؛ در نتیجه مخاطرات (و ریسک) فرآیندهاى سرمایه‌گذارى بالاتر خواهد رفت (اختلال در عملکرد نظام تولید امنیت و انباشت سرمایه).
در شرایطى که تداوم اختلال‌ها در برخى زیرنظام‌هاى اقتصادى وبى‌ثباتى، روندى رو به رشد را طى کند، به مرور زمان، هرچه دامنه‌هاى آن گسترش یابد، «نظام تحقّق استقلال ملّى» نیز در مخاطره قرار خواهد گرفت و اولویت‌هاى اساسى نظام اسلامى، مانند حرکت جهشى و پرشتاب در رشد و پیشرفت علم، اجراى فراگیر عدالت و توسعه و رشد معنویت و مبارزه‌ى بى‌امان با فساد، جایگاه خود را به اولویت «ایجاد ثبات در نظام اسلامى و حفظ آن» خواهد داد (مثل تجربه‌ى تلخ فتنه‌ى 88)؛ و این خود یعنى اختلال در نظام پیشرفت علم و تولید اندیشه و ناهنجارى در نظام مبارزه با فساد.
بى‌ثباتى داخلى و اختلال در زیرنظام‌هاى اساسى نظام کلّى در اقتصاد، نشان‌دهنده‌ى ضعفِ داخلى کشور هم تلقّى میشود و این نقطه‌ى ضعف، یعنى فرصتِ مغتنمِ دشمنان دیرینه و قسم‌خورده‌ى نظام اسلامى و طرّاحى و فعّال شدن انواع حیله‌ها و روش‌هاى دشمنى براى اضمحلال و نابودى نظام اسلامى و کاهش اقتدار و قدرت ملّى در عرصه‌ى روابط بین‌المللى (و اختلال در عملکرد نظام تحقّق استقلال).
افزایش بى‌ثباتى و کاهش اقتدار بین‌المللى و افزایش فشارهاى استکبار جهانى (مثل تحریم‌ها)، خود منشأ بروز ناپایدارى‌ها و نوسانات و اختلال‌هاى جدّى در همان نظام‌هاى پیش‌گفته خواهد شد (اختلال در نظام تدبیر در سیاست بین‌الملل).
در این شرایط است که دشمنان داخلى فرصت قدرت‌نمایى خواهند یافت (رشد نفوذ)، امنیت ملّى به چالش خواهد افتاد، نظامِ تعیین اولویت‌هاى ملّى بشدّت مختل خواهد شد، فساد فرصت توسعه خواهد یافت، سرمایه‌ها خواهند گریخت، تولید ملّى دچار رکود خواهد شد وبى‌ثباتى در دورهاى فزاینده فرو خواهد افتاد و...؛ و این چرخه، مدام خود را بازتولید خواهد کرد؛ در این شرایط است که «برونگرایان و غربگرایان داخلى» راهِ حل را در «برجام‌هاى دو و سه و چهار» تکرار خواهند کرد.
بنابراین در اینجاست که باید مسؤولان و سیاستگذاران کشور، سخن رهبر انقلاب را در «ایجاد بازدارندگى فعّال و فراگیر» (ازجمله نک: بیانات در اجتماع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوى؛ 01/01/1398) راهبرد اصلى خود قرار دهند و هر لحظه در نظام موالات با ولی‌فقیه، روند حرکت خود را با معیارها و ضابطه‌های نظام اسلامى هماهنگ کنند. مسیر فراروى نظام انقلابى، تجربه‌ى مهم و ارزشمندى به اندازه‌ى چهل سال گذشته دارد و این اصل و قاعده‌اى کلّى است که باید پیوسته از آنها درس گرفت.
از نگاه رهبر انقلاب: «محصول تلاش چهل‌ساله، اکنون برابر چشم ما است: کشور و ملّتى مستقل، آزاد، مقتدر، باعزّت، متدین، پیشرفته در علم، انباشته از تجربه‌هایى گران‌بها، مطمئن و امیدوار، داراى تأثیر اساسى در منطقه و داراى منطق قوى در مسائل جهانى، رکورددار در شتاب پیشرفت‌هاى علمى، ر کورددار در رسیدن به رتبه‌هاى بالا در دانش‌ها و فنّاورى هاى مهم از قبیل هسته‌اى و سلّول‌هاى بنیادى و نانو و هوافضا و امثال آن، سرآمد در گسترش خدمات اجتماعى، سرآمد درانگیزه‌هاى جهادى میان جوانان، سرآمد در جمعیت جوان کارآمد، و بسى ویژگى‌هاى افتخارآمیز دیگر که همگى محصول انقلاب و نتیجه‌ى جهت‌گیرى‌هاى انقلابى و جهادى است. و بدانید که اگرتوجّهى به شعارهاى انقلاب و غفلت از جریان انقلابى در برهه‌هایى از تاریخ چهل‌ساله نمى‌بود -که متأسّفانه بود و خسارت‌بار هم بود-بى‌شک دستاوردهاى انقلاب از این بسى بیشتر و کشور در مسیر رسیدن به آرمان‌هاى بزرگ بسى جلوتر بود و بسیارى از مشکلات کنونى وجود نمى‌داشت.» (22/11/1397)#
رسالتی مهدوی
در سال مزین به دو نیمه شعبان
10 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)
کلیدواژه: دو نیمه شعبان؛ رسالتی مهدوی؛ هدایت؛ امام زمان؛ یوسف؛ معارف مهدوی
جایگاه موضوع مهدویت
میزان اهمیت هر چیز، متناظر نیازی است که توسط آن چیز تأمین میشود. هرچه نیاز، اصلیتر، تأمین‌کننده آن نیاز مهم‌تر و ضروری تر. حال سؤال اینجاست: اصلی‌ترین نیاز ما چیست؟ ساده‌ترین جواب به این سؤال، تنها دعای واجب عالَم است. تمام دعاها، مستحب است و تنها دعای «اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیمَ» واجب است و باید روزانه ده مرتبه آن‌را تکرار کرد، سرّ این ده مرتبه هم اصرار، پافشاری و اضطرار ما به نعمت «هدایت» است. پس اصلی‌ترین نیاز ما، «هدایت» است.
اما باید توجه داشت که اولا، هدایت،هادی می‌خواهد (وَلِکُلِّ قَوْمٍ هَادٍ (رعد: 7)) ثانیا، هدایت، مقصد می‌خواهد (إِنَّ هَذَا الْقُرْآنَ یهْدِی لِلَّتِی هِی أَقْوَمُ (اسراء: 9)... یهْدِی إِلَی الْإِمَامِ [الْوَلَایةِ] (العیاشی، ج2، ص283 -282)). بنابراین اصلی‌ترین و ضروری‌ترین نیاز ما، امام زمان عجل الله فرجه الشریف است. به همین جهت امام صادق علیه السلام فرمودند: حتی اگر یک شب را بدون شناخت امام بگذرانیم، به مرگ جاهلی مُرده‌ایم. «مَنْ بَاتَ لَیلَةً لَا یعْرِفُ فِیهَا إِمَامَهُ مَاتَ مِیتَةً جَاهِلِیةً.» (الغیبة للنعمانی، ج1، ص127) به همین جهت پرداختن به موضوع امام زمان عجل الله فرجه الشریف، در حقیقت اهتمام به حیاتی‌ترین نیاز بشری است. سرّ اینکه در زیارت حضرت می‌خوانیم: «السَّلَامُ عَلَیکَ یا سَبِیلَ اللَّهِ الَّذِی مَنْ سَلَکَ غَیرَهُ هَلَکَ.» (البلد الأمین، ج1، ص285) این است که بدانیم بشریت چندین راه نجات ندارد، بشریت تنها و تنها یک راه نجات و یک راه حلّ برای همه مشکلاتش دارد و آن، وجود مبارک حضرت ولی‌عصر عجل الله فرجه الشریف است. وجود نازنین حضرت به‌مثابه هوا و اکسیژن است، که نه تنها با آن در ارتباطیم، و نه تنها به آن احتیاج داریم، بلکه به آن اضطرار داریم. از یک منظر، غایت حرکت ما این است که «اضطرار به حضرت را بفهمیم و بفهمانیم».
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
یک نفس موعظه
رشته‌هاى کفر
هرگاه تاریکى کفر و شرک به خدا، دلى را فروگرفت، شعبه‌هائى پیدا مى‌کند از آن جمله انکار رسالت و ولایت و قیامت و از آن جمله حرص به دنیا و بخل و حسادت،ستم،خیانت،جنایت و سایر اخلاق پَست، و از آن جمله گفتارها و کردارهاى ناشایسته، و نتیجۀ کفر و اخلاق زشت و کردارهاى ناپسندش، جز زیان براى خود و دیگران چیزى ندارد. و چون کفر امر عدمى است یعنى همان جهل(بى‌دانشى) است، پس نه اصلى دارد و نه فرعى تا ثمرۀ وجودى که انواع خیرات است داشته باشد.
ایمان و کفر؛ همه جا در برابر هم
پس ایمان و کفر ضد یکدیگر و در همه مقامات برابر یکدیگرند؛ یعنى در مقام علم و قبول،مقام اخلاق و ملکات،و مقام اعمال و نتایج و آثار. یعنى ایمان عین علم و کفر عین جهل،قبول حق از فروع ایمان و رد کردن آن از فروع کفر است. چنانچه شکر نعمت از شاخه‌هاى ایمان و کفران نعمت از کفر، بردبارى و سخاوت و دلیرى و... از ایمان و حرص و بخل و حسد از کفر و خلاصه تمام اعمال صالحه از برگهاى ایمان است؛ چنانکه کردار زشت از توابع کفر است.
از مؤمن بدى و از کافر نیکى سرنمى‌زند
اگر پرسیده شود که بنابراین از کافر جز شر و از مؤمن جز خیر سرنمى‌زند، درحالى‌که ما مى‌بینیم از بعضى کفار خیراتى و از برخى اهل ایمان شرورى صادر مى‌شود!
پاسخ این است که هیچگاه خیر حقیقى از کافر سرنمى‌زند و آنچه از آنها دیده مى‌شود، بصورت خیر است. مثلا انفاق و بذل مال وقتى خیر است که اولا آن مال را از راه مشروع به دست آورده باشد و ثانیا در مواردى که عقل و شرع آن را بپسندد کما و کیفا صرف نماید، یعنى اسراف و تبذیر نکند و ثالثا غرض‌اش تنها خداوند باشد. پس اگر براى زیادتى مال یا شهرت یا ثناى خلق باشد، در حقیقت معامله کرده نه اینکه خیرى از او سرزده است. (البته کافرى که کار خیر از او صادر مى‌شود، خداوند به فضل خود مالش را زیادتر مى‌فرماید یا بلائى را از او دور یا عذابش را در آخرت تخفیف مى‌دهد؛ خلاصه عملش بدون پاداش نمى‌ماند چنانچه درباره حاتم طائى رسیده که در جهنم است ولى نمى‌سوزد.)
و اما شرّى که از مؤمن دیده مى‌شود، پس شر حقیقى نیست یعنى از روى انکار خدا و حساب روز جزا سرنزده است، بلکه تصادفا و از روى غلبۀ هوى و هوس و وسوسه شیطان بوده و همان ایمانش او را از این کردار، سخت پشیمان مى‌سازد و در مقام تلافى و تدارک برمى‌آید. اما درصورتى‌که شرورى از او سرزند و از کردارهاى ناروایش ناراحت نشود و پشیمان نگردد، تا در مقام تلافى و تدارک برآید؛ معلوم مى‌شود از کسانى است که ایمان در دلش هنوز جاى نگرفته و تنها بر زبان او است. (قلب سلیم، آیت الله دستغیب، ص49-48
شهد شهود
شمشیر لشکر
به مناسبت سالروز شهادت رضا چراغی
مسئول نان آور
در جبهه مریوان روی ارتفاع بلندی مستقر بودیم و برای بردن تدارکات از جمله نان باید پیاده از تپه ها بالا می رفتیم. رضا هر وقت می‌خواست بالای ارتفاع برود، یک گونی ۲۰ کیلوئی نان را بر دوش می‌گرفت و با خود بالا می‌آورد. وقتی از او پرسیدم شما چرا این کار را می‌کنید؟ گفت: اگر من به عنوان مسئول این نیروها، چنین مشقت‌هایی را تحمل نکنم، نیروها هم علی‌رغم وجود فشار و سختی زیاد، نمی‌برند.
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
در محضر ولایت
سلطه جهنمى
به‌مناسبت قطع رابطه ایران با آمریکا
تا قطع تمام وابستگیها
امام خمینی(ره): من بارها گفته‌ام و هم‌اکنون اعلام مى‌کنم که ایران باید تا قطع تمام وابستگیهاى سیاسى، نظامى، اقتصادى و فرهنگى خود از آمریکا، به مبارزات قاطع خود علیه این جهانخوار بى‌رحم ادامه دهد و بعد در صورتى که ملت بیدار و شریف ما اجازه دهد، ارتباط بسیار عادى خود را در حد سایر کشورها با آمریکا برقرار مى‌کند. من بارها گفته‌ام و در این روز بزرگ مى‌گویم (تا) قطع تمام وابستگیها به تمام ابرقدرتهاى شرق و غرب، مبارزات آشتى‌ناپذیرانه ملت ما علیه مستکبرین ادامه دارد.(صحیفه امام، ج 12، ص 148 - 147)
خیال نکنید که روابط ما با آمریکا و روابط ما با نمى‌دانم شوروى و روابط ما با این‌ها یک چیزى است که براى ما یک صلاحى دارد؛ این مثل رابطه بره با گرگ است! رابطه بره با گرگ، رابطه صلاحمندى براى بره نیست، این‌ها مى‌خواهند از ما بدوشند، این‌ها نمى‌خواهند به ما چیزى بدهند.(صحیفه امام، ج 10، ص 361)
دفع سلطه قهرآمیز
امام خامنه‌ای(مدظله‌العالی): دشمنان ملت ایران و دشمنان نظام جمهورى اسلامى، انواع و اقسام شگردها را به کار زدند، شاید بتوانند مجددا آن ملت را مقهور کنند، آن سلطه جهنمى‌اى را که ده‌ها سال بر ایرانِ عزیز داشتند و حاضر نبودند از او دست بردارند، شاید بتوانند آن سطله را دوباره برگردانند، امروز چالش نظام جمهورى اسلامى با دشمنان قدرتمند جهانى‌اش بر سر این قضیه است. مسأله انرژى هسته‌اى و مسأله ساخت موشک و این حرفها، بهانه است، مسأله، مسأله دیگرى است؛ مسأله این است که یک ملت توانسته است با قهر و غلبه، با عزم و اراده، سلطه قهرآمیز دیگران را از خودش دفع کند، اما این‌ها مى‌خواهند تلاش کنند این سلطه را برگردانند. البته نتوانستند، بعد از این هم نمى‌توانند.(19/11/1387)
مهمترین اقدامات برای
رفع موانع تولید
20 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)
کلیدواژه: وبینار؛ تولید؛ اقتصاد مقاومتى؛ واردات؛ قاچاق کالا؛ مالیات بر ارزش افزوده؛ نیروى انسانى؛ دانش‌بنیان؛ بازاریابى دولت؛ کالاى ایرانى؛ ایران و چین
یک دهه گفتمان‌سازى تولید
بیش از یک دهه است که مقام معظم رهبرى بحث تولید را به‌طور منظم و بُعد اقتصاد مقاومتى را مطرح کردند. اقتصاد مقاومتى را هم اگر بخواهیم در یک کلمه خلاصه کنیم، همان تولید ملى، آن کلمه است. تأکیداتى شایسته‌اى را به این نکته کلیدى داشتند و اهمیت فراوان آن‌را در شعارهاى سال توجه دادند.
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
آیا مستعمره چین شدیم؟
درباره سند راهبردى 25 ساله جمهورى اسلامى ایران و جمهورى خلق چین
10 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)
اشاره: «داریم مستعمره چین مى‌شویم! این دروغ بزرگى است که استکبار رسانه‌اى در پى آن است. این مقاله به نکات مهمى در این باره اشاره مى‌کند، خصوصاً «نکته راهبردى و مغفول»
کلیدواژه: چین؛ اقتصاد جهانى؛ سند 25 ساله؛ راه ابریشم
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
کلاب هاوس؛
تهدیدها و فرصت‌ها
8 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)
اشاره: کلاب‌هاوس (اعضاى باشگاهى که در یک مکان رخدادى اجتماعى را برگزار مى‌کنند) به‌تازگى، پا به دنیاى مجازى نهاده است. در یکى دو هفته اخیر و با شکل‌گیرى جلسات مجازى گفتگو خصوصاً با حضور دکتر ظریف و دکتر صالحى، اما و اگرهاى زیادى در باره این شبکه اجتماعى نوپدید به‌وجود آمده است. این مقاله اطلاعاتی را در باره کلاب‌هاوس داده و چند نکته را در باره آن اشاره مى‌کند.
کلیدواژه: کلاب هاوس؛ صوت محور؛ شبکه اجتماعى؛ پدیده انتخاباتى
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
چند نکته در باره
کودتاى نافرجام اردن
7 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)
اشاره: اردن در منطقه شامات، کشورى کوچک اما مهم است. کودتاى نافرجام اخیر که برخى آن‌را مشکوک مى‌دانند، حرف و حدیث‌هایى را در پى داشته است. به‌خاطر همسایگى این کشور با کشورها و گروه‌هاى مقاومت پیگیرى تحولات آن لازم است. این مقاله به چند نکته مهم در این باره اشاره دارد.
کلیدواژه: اردن؛ ملک عبدالله دوم؛ حمزه بن‌حسین؛ کودتا؛ تولیت مسجدالاقصى؛ معامله قرن
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
آیات قرآن مرتبط با انتخابات(2)
(به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان و تقارن آن با حماسه سیاسی انتخابات)
25 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
آیات قرآن مرتبط با انتخابات
(به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان و تقارن آن با حماسه سیاسی انتخابات)
25 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)
اشاره: یکی از ابعاد اهمیت انتخابات، جنبه الهی و بُعد قدسی آن است، اینکه رهبر حکیم انقلاب، به عنوان یک اسلام‌شناس حقیقی تصریح می‌کنند: «انتخابات نماد حرکت اسلامی در کشور ماست.(14/03/1384) شرکت در انتخابات، تکلیف شرعی و واجب شرعی است.(25/03/1384) شرکت در انتخابات، یک عمل صالح است.(27/03/1384) مردم با توکل به خدا و با قصد تقرّب الی‌اللَّه - که یک عبادت است - وارد میدان انتخابات شوند.»(22/09/1385) دلالت بر این حقیقت دارد که انتخابات، علاوه بر اینکه یک رویداد ملی و یک حماسه سیاسی است، دارای مبانی عمیق شرعی و دینی هم هست.
این موضوع از جنبه‌ای دیگر هم قابل توجه است و آن اینکه تاکتیک‌های دشمن در بازداشتن مردم از شرکت در انتخابات مختلف است و با تقسیم‌بندی مردم به چند گروه و برای هر کدام خوراک ضدتبلیغی مناسب را تهیه میکند. به افراد ضد انقلاب و نظام می‌گوید: «رأی ندهید تا تضعیف شوند.»، به اقشار عادی و متوسط جامعه می‌گوید: «این همه رأی دادید چه شد؟»، و به افراد معتقد و مؤمن می‌گوید: «در کجای اسلام و قرآن انتخابات آمده است؟!(انتخابات، مغایر با اسلام و قرآن است.)»
در این نوشتار مختصرا به برخی از ادله‌های قرآنی مشروعیت انتخابات در نظام دینی و همچنین لزوم مشارکت حداکثری در آن اشاره می‌نماییم. تقدم و تأخر آیات به ترتیب سوره‌ها، تعیین شده است، لذا اعزه می‌توانند به تشخیص صائب خود، تقدم وتأخر اقتضایی خود را در طرح بحث اعمال فرمایند.
کلیدواژه: انتخابات ؛ اتباع أحسن؛ پشتیبانی مُجرمین؛ جهاد کبیر؛ شُکر؛ تغییر اَنفُس؛ تخصص و تعهد؛ عمل صالح سیاسی؛ إعداد قوة؛ نفی سبیل؛ اولوالأمر؛ امانت
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
غیر از خدا
هرآنچه بخواهى شکست توست
(به مناسبت حلول ماه مبارک رمضان)
10 دقیقه (زمان تخمینی مطالعه این متن)
کلیدواژه: ماه مبارک رمضان؛ ضیافة الله؛ شأن فطرى؛ ارتباط و یاد خدا؛ سحر؛ احیاى شب؛ شب‌زنده‌داری
ↆ برای ادامه متن کلیک کنید.
